عالم ، عارف و شاعر بزرگ جهان تورک ، حاج عبدرالرحمن طیار قولونجو متخلص به دده کاتیب به سال 1304 در قولنجی(قولونجو) دیار شعر و آشیقهای آذربایجان ، واقع در غرب دریاچه اورمیه دیده به جهان گشود.تحصیلات ابتدایی خود را در قولونجی و اورمیه نزد علما و عارفان سپری کرد و سپس در سنین جوانی به ترکیه رفته و با بهره جستن از استادان بزرگ علم و عرفان ؛ اصول دین اسلام و شعر و شاعری را فرا گرفت. در 25 سالگی- سال1329- شعر گفتن را آغاز و طولی نکشید که شهرت او برای بسیاری از تورکهای آذربایجان شناخته و به عنوان منبع مهمی برای ادبیات و فرهنگ و تاریخ مردم تورک ومسائل دین و شریعت ، مورد احترام مردم ،عالمان ، بزرگان و ادبا قرار گرفت.ابتدا تخلص کاتیب را برگزید ولی در طی سفرهایی که به تورکیه داشت و در محافل و جلسات شعر و عرفان شرکت می کرد، بزرگان آن دیار لقب دده (پدر،بزرگ) را نیز به او اختصاص داده و بنابراین تخلص کاتیب به دده کاتیب تغییر یافت . چون تخصص اصلی شان در شعر آشیقی (عاشق) بود به عنوان پدر آشقهای آذربایجان معرفی شد. از  این دانشمند بزرگ تاکنون ۴ چهار کتاب به نامهای : عشق و عرفان(در قونیه ترکیه و به خط لاتین چاپ شده است) ، اینجی لی صدف ، اورمو گؤلو و گونوموز آیدین چاپ گردیده است ولی این کتابها تنها جزئی از اشعار بیش از 36000 بیت این شاعر بزرگوار می باشد که در روزهای نزدیک کتابهای دیگری نیز چاپ خواهد شد. دده کاتیب قولونجی در دوم اسفند ۱۳۸۷مصادف با روز جهانی زبان مادری،به جهان باقی پیوست . آرامگاه ایشان در زادگاه خود یعنی قولنجی(قولونجو) قرار دارد.